Ambona i jej zadanie w naszych czasach, 1914r.
Producent:
Ambona (gr. szczyt, podwyższenie), kazalnica – w budownictwie sakralnym miejsce służące duchownym do czytania tekstów liturgicznych, głoszenia kazań. Przybierała różne formy architektoniczne: od trybuny wspartej na kolumnach (V-VI wiek) do konstrukcji zawieszonej na ścianie lub filarze z wejściem po schodkach. Ten drugi, najczęściej zachowany typ, rozwinięty w XVI wieku, złożony jest z korpusu-mównicy z parapetem (pulpitem), zaplecka i baldachimu. Baldachim zdobi na podniebieniu zwykle gołębica, a wieńczy figura. Przykrycie pulpitu – w kolorze dnia, nadaje ambonie charakter miejsca liturgicznego. W poprzednich epokach ambona była często bogato zdobiona, a w czasach baroku przybierała wyszukane formy, np. łodzi. W niektórych kościołach były dwie a nawet trzy[1] ambony, służące do dysput[2]. (w Polsce np. w bazylice św. Stanisława Biskupa Męczennika w Lublinie).W kościołach chrześcijańskich umieszczana była zazwyczaj po lewej stronie nawy głównej, w pobliżu prezbiterium. W XX wieku ze względu na rozwój nagłośnienia nie było już wymagane, żeby ambona była na podwyższeniu, co spowodowało masowe budowanie ambon w prezbiterium, w pobliżu ołtarza. Ambony takie przybierają postać mównicy: małego podwyższenia ze stołem, na którym kładzie się lekcjonarz. W rozumieniu liturgii katolickiejambona jest stołem (ołtarzem) Słowa Bożego. Jest to miejsce, na którym odbywa się pierwsza część liturgii mszy świętej, czyli liturgia słowa. Na ambonie dokonuje się pierwszy akt liturgii – liturgia zstępująca, czyli przemawianie Boga do człowieka. Dlatego powinno się unikać traktowania jej jako miejsca do wygłaszania ogłoszeń (miejscem do tego właściwym jest wobec tego miejsce przewodniczenia – z reguły okolica sedilii celebransa).Według wskazań Soboru Watykańskiego II ambona powinna znajdować się w okolicy ołtarza, tak by umożliwić najlepszy kontakt mówcy ze słuchaczami. Nie powinna również być zbytnio wysoka ani rozbudowana, aby nie odciągać uwagi wiernych. W przypadku gdy miejsce celebransa gwarantuje wystarczającą komunikatywność, kazanie można wygłaszać z tego miejsca zamiast z ambony. Zalecenia te spowodowały odstąpienie od wygłaszania homilii z dotychczasowych ambon, a rozwój nagłośnienia – rezygnację z budowy nowych w pobliżu ołtarza.W kościołach protestanckich ambona niekiedy jest połączona z ołtarzem głównym w jednolitą konstrukcję (tzw. ambona ołtarzowa), będąc w nim z reguły umieszczona centralnie w miejscu, które w ołtarzu w kościele katolickim zajmuje obraz[3]. Bywa też umieszczana nad ołtarzem.W Kościele prawosławnym – podwyższone miejsce na środku kościoła przed królewską bramą, z którego diakon wygłasza ektenie, czyta Ewangelię, a kapłan wygłasza kazanie. Oznacza górę, z której nauczał Chrystus(Kazanie na Górze), i kamień, z którego anioł głosił myroforom (niewiastom niosącym wonności) zmartwychwstanie Chrystusa. Z rzadka spotyka się jednak w cerkwiach prawosławnych ambony w formie znanej z kościołów katolickich; stosunkowo często w krajach bałkańskich (Bułgaria, Grecja, Serbia), dalej na północ tylko wyjątkowo (w Polsce np. w cerkwi w Zabłociu, woj. lubelskie).Odpowiednikiem ambony w synagogach jest bima, a w meczetach – minbar[4].
Sklep: tezeusz.pl
Cena:
69.00
59.70
PLN
Przejdź do sklepu