Piśmiennictwo Polskie 1880-1904, 1905r.
Producent:
Wilhelm Feldman (ur. 8 kwietnia 1868 w Zbarażu[1], zm. 25 października 1919 w Krakowie[2]) – polski publicysta, krytyk i historyk literatury, autor m.in. monografii Współczesna literatura polska (1902); dramatopisarz i prozaik[3].Żonaty z Marią z Kleinmanów (tłumaczką literatury w językach zachodnich), miał z nią syna Józefa[3].Feldman pochodził z ortodoksyjnej rodziny żydowskiej, jako dziecko uczył się w chederze, gdzie otrzymał wykształcenie religijne[4]. Potajemnie nawiązał kontakt z młodzieżą polską i, opanowawszy podstawy języka polskiego, w 13. roku życia zainteresował się także polską literaturą. Był gorącym zwolennikiem ruchu asymilacyjnego. W wieku 15 lat podczas uroczystości 200. rocznicy wyzwolenia Wiednia wystąpił w synagodze zbaraskiej z przemówieniem na cześć Sobieskiego, polskiego bohaterstwa i obowiązków Żydów wobec Polski jako przybranej ojczyzny. Tłum chasydów, wzburzony profanacją świątyni, poturbował młodego mówcę.W wieku lat 18 znalazł się we Lwowie gdzie, zarabiając jako korepetytor i cierpiąc dotkliwą biedę, poświęcił się całkowicie akcji asymilacyjnej wśród Żydów. W tym okresie pomogli mu działacze żydowscy – dr Lilien i Nossig, zaprzyjaźnił się również z dwoma zbarażanami, Daszyńskimi, ale największy wpływ miał na niego sędziwy weteran powstań 1831 oraz 1863, Mieczysław Darowski.Już w 1886 rozwijał żywą akcję na polu "uobywatelenia" Żydów, wydawał w tym duchu czasopisma i broszury ("Asymilatorzy, sjoniści i Polacy"; "O jargonie żydowskim"; "Stosunek Mickiewicza do Żydów"; "Kościuszko i Berek Joselowicz"). Będąc sekretarzem barona Hirscha (w Krakowie 1891-1894), miał sposobność wcielania swych idei w życie[3].Z kwestii żydowskiej przeszedł do spraw społecznych i brał udział w formowaniu w Galicji partii radykalno-postępowej. Należał do założycieli organu młodzieży postępowej "Ognisko"[3].W 1895 w Berlinie słuchał wykładów z dziedziny nauk społecznych i filozofii, lecz z końcem roku musiał Berlin opuścić, ponieważ wytoczono mu proces o "propagandę wielkopolską"; osiadł w Krakowie, gdzie założył "Dziennik Krakowski", redagowany w duchu demokratyczno-wolnomyślnym. Po półtorarocznym istnieniu dziennik przestał wychodzić i Feldman przeniósł się do Lwowa, gdzie utrzymywał się z prac literackich i publicystycznych[3].W 1901 objął wydawnictwo upadającego miesięcznika krakowskiego "Krytyka" i prowadził je z powodzeniem (do 1914), początkowo we Lwowie, później w Krakowie. Prócz tego zajmował się organizacją uniwersytetów ludowych (Uniwersytetu Ludowego w Krakowie i Wyższych Kursów Wakacyjnych w Zakopanem) i sam wygłosił wiele popularnych wykładów o kwestiach estetycznych, historyczno-literackich i filozoficznych. Podczas I wojny światowejpoparł Piłsudskiego i wstąpił do Legionów[3].Zmarł na czerwonkę[5]. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu rodzinnym, kwaterze 33 II[6].
Sklep: tezeusz.pl
Cena:
75.00
48.67
PLN
Przejdź do sklepu