Z walk o polskość Śląska 1919-1921
Producent:
O losie Śląska miano początkowo decydować podczas konferencji paryskiej zwołanej na początku 1919 roku. Reprezentantami naszego kraju na tejże konferencji byli: premier Ignacy Daszyński oraz Roman Dmowski. Za przyznaniem Polsce Śląska glosowała Francja: „Rząd francuski stał na stanowisku, że interes Francji wymaga, by Polska, uważana za główne ogniwo tzw. kordonu sanitarnego, oddzielającego Rosję Sowiecką od reszty Europy oraz za główny antyniemiecki sojusznik Francji w Europie Środkowo-Wschodniej, była krajem dużym, silnym i zasobnym. W następstwie należało Polskę maksymalnie wzmocnić, oddając jej Górny Śląsk” (P. Sput, Geneza i przebieg plebiscytu na Górnym Śląsku (20 III 1921) [w:] Z dziejów Ziemi Raciborskiej, Racibórz 2003, s. 143.).Odmiennego zdania była Anglia, która przeciwna była osłabianiu Niemiec, co w konsekwencji doprowadzało do nieprzyznawania Górnego Śląska Polsce.28 czerwca 1919 roku Niemcy parafowały traktat, zwany od miejsca podpisania – wersalskim. Na jego mocy przynależność Górnego Śląska miał rozstrzygnąć plebiscyt przewidziany na rok 1921. Na jego przeprowadzenie nie godziły się początkowo Niemcy. Przewidując, że na spornym terenie może dojść do walk, postanowili ściągnąć na Śląsk dużą ilość wojska. Jak podaje dalej cytowany już Piotr Sput „w kilku majątkach na terenie powiatu raciborskiego, rozmieszczono bojówki freikorpsów” (Tamże, s. 147.).Co więcej: kwestię Górnego Śląska regulował 88. artykuł wersalskiego traktatu, a także dołączony do niego obszerny aneks. Najwięcej kłopotów sprawiał właśnie ów załącznik. Zgodnie z nim, prawo głosu przysługiwało również osobom urodzonym na Śląsku, choć na terenie tym niemieszkającym. Dodać należy, że kwestię udzielenia prawa głosu emigrantom, wprowadzono do aneksu na specjalne życzenie strony polskiej. Jak pokazały późniejsze wydarzenia, krok ten był fatalny w skutkach.Punkt o prawie głosu przysługującego emigrantom, starannie wykorzystali Niemcy. Na masową skalę zaczęli sprowadzać na plebiscytowy teren osoby mieszkające w głębi Niemiec. Rozpętała się akcja propagandowa, której towarzyszył terror, rozbijanie polskich wieców, rewizje i aresztowania. Polacy jednak się nie uginali. Z początkiem lata 1919 roku dwukrotnie zbrojnie zamanifestowali swą chęć pozostania przy Polsce. Śląscy robotnicy poczęli strajkować. Na taki stan rzeczy postanowili natychmiast odpowiedzieć Niemcy doprowadzając do krwawej pacyfikacji kopalni „Mysłowice”. Od niemieckich kul zginęło 7 robotników. Pacyfikacja kopalni była iskrą, która spowodowała wybuch I Powstania Śląskiego w nocy z 17/18 sierpnia 1919 roku.
Sklep: tezeusz.pl
Cena:
40.00
17.37
PLN
Przejdź do sklepu